AI Foundation Models

1. Foundation Model là gì?

Foundation model là mô hình AI quy mô lớn, được huấn luyện trên tập dữ liệu khổng lồ (văn bản, hình ảnh, code...) mà không giới hạn vào một nhiệm vụ cụ thể. Sau khi huấn luyện, mô hình có thể:

• Finetune để thực hiện các tác vụ cụ thể như phân loại, dịch, trả lời.
• Hoặc hoạt động trực tiếp qua prompt, không cần huấn luyện lại.

2. Các mô hình nổi bật trên thế giới

BERT (Google)

• Ra mắt năm 2018, là mô hình hiểu ngôn ngữ tự nhiên dựa trên kiến trúc encoder.
• Tốt trong các nhiệm vụ như phân loại văn bản, trả lời câu hỏi.

GPT (OpenAI)

• Dòng GPT-3, GPT-4 nổi bật về sinh ngôn ngữ, đối thoại và sáng tạo nội dung.
• GPT-4 cải thiện mạnh về khả năng lý luận và hiểu ngữ cảnh dài.

Claude (Anthropic)

• Claude 4 (Opus và Sonnet) ra mắt tháng 5/2025.
• Opus 4 vượt trội trong các tác vụ lập trình và lý luận phức tạp.
• Có sẵn qua Anthropic API, Amazon Bedrock và Google Vertex AI.

3. Tầm nhìn của Chính Phủ Hàn Quốc: không phụ thuộc vào Doanh Nghiệp

HyperCLOVA X (Naver)

• Ra mắt từ năm 2023, là mô hình đa phương thức hỗ trợ văn bản, hình ảnh và video.
• Phiên bản HyperCLOVA X SEED (0.5B–3B) đã được mở mã nguồn và dùng cho thương mại.

Independent AI Foundation Model (Chính phủ Hàn Quốc triển khai)

• Khởi động từ tháng 2/2025, được Bộ Khoa học & ICT tài trợ.
• Mục tiêu: xây dựng mô hình AI quốc gia có hiệu năng ≥ 95% so với GPT-4/Gemini trong vòng 6 tháng.
• Quy mô hạ tầng: hàng nghìn GPU H100/B100, tập trung vào phát triển mô hình đa phương thức.

4. Chiến lược của Việt Nam: Liên minh Âu Lạc – Au Lac LLM & VietGPT

• Thành lập tháng 6/2025, gồm hơn 20 tổ chức lớn như FPT, VNPT, Zalo, BKAV, MoMo...
• Mục tiêu phát triển mô hình ngôn ngữ lớn hiểu sâu tiếng Việt và văn hóa Việt.
• VietGPT là trợ lý ảo AI bản địa đầu tiên, hướng tới người dùng Việt.

Liên minh cam kết:

• Mở mã nguồn, chia sẻ dữ liệu và mô hình.
• Phát triển AI an toàn, minh bạch, vì cộng đồng.

5. So sánh kỹ thuật: Việt Nam vs Hàn Quốc

Việt Nam đang tập trung phát triển mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) chuyên về xử lý và sinh văn bản tiếng Việt. Trong khi đó, Hàn Quốc hướng tới xây dựng foundation models đa phương thức – tích hợp văn bản, hình ảnh, video, và âm thanh – với hạ tầng tính toán mạnh mẽ.

6. Tổng hợp nhanh các mô hình nổi bật

• BERT: Mô hình hiểu ngôn ngữ tự nhiên đầu tiên, từ Google.
• GPT‑3 / GPT‑4: Tạo sinh văn bản và đối thoại rất tự nhiên; GPT‑4 mạnh về lý luận.
• Claude 4: Chuyên về lập trình và reasoning sâu.
• HyperCLOVA X: Mô hình đa phương thức nội địa của Hàn Quốc.
• Independent AI Foundation Model: Mô hình nền tảng quốc gia có quy mô đầu tư lớn, hướng tới cạnh tranh toàn cầu.
• Au Lac LLM & VietGPT: Mô hình tiếng Việt “từ đầu đến cuối”, kết nối giữa AI và văn hóa Việt.

7. Tại sao Foundation Model quan trọng?

1. Ứng dụng rộng rãi: từ chatbot, tìm kiếm thông minh đến viết báo cáo và dịch ngôn ngữ.
2. Tăng tính tự chủ công nghệ: các mô hình nội địa giúp giảm phụ thuộc vào công nghệ nước ngoài.
3. Tạo nền tảng phát triển AI lâu dài: là cơ sở để startup, doanh nghiệp và trường học xây dựng ứng dụng AI riêng.